Balkanlar Turu 6. Gün: Sarajevo/Saraybosna

Yaşam Tüneli

Balkanlar turunun son gününde Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna/Sarajevo’daydık. Gezinin detaylarına geçmeden önce şehirle ilgili genel izlenimimi sorarsanız diyebilirim ki Sarajevo güzel ama hüzünlü bir şehir. Şehrin genelinde savaşın izlerini görmek mümkün

Yaşam Tünelinin bahçe ve iç kısmı

Sarajevo’daki gezimizin ilk durağı savaş tüneli ya da yaşam tüneliydi. Bu tünel Bosna savaşı zamanında havalimanına gelen gıda, ilaç gibi yardımların güvenli bir şekilde ülkeye taşınması amacıyla yapılmış. Yapım aşaması bir hayli meşakkatli. Geometri, matematik ve fizik bilimciler 4 ay bu tünel üzerinde çalışmış, ardından su, havagazı ve diğer detaylar için 1 yıl daha çalışılmış. Bu tünel yaklaşık 2 yıl kullanılmış. Tünelin bir ucu bir evin içine çıkıyor (Kolarov ailesinin evine). Bu evin sahibi Bayram Dede gece toprakları gizlice boşaltarak tünelin tamamlanmasına büyük bir katkı sağlamış. Yaşam tüneli 10 km uzunluğunda ve tünelin yüksekliği 1,5 metre içinde, bu yüzden içinde yürümek bir hayli zor.

Burada yaklaşık 20 dakikalık bir bilgilendirme videosu izledik. İzlediğimiz sinevizyonda savaşın hikayesi, tünele neden ihtiyaç duyulduğu anlatılıyordu. Bu tünel şu anda müze haline getirilmiş ve savaş döneminde evini bağışlayan Bayram Dede’nin torunları tarafından idare ediliyor. Müzeye giriş ücreti yaklaşık 5 eoru kadar ama euro geçersiz, bundan dolayı Sarajevo’ya gelmeden önce paranızı kayeme (km) çevirmelisiniz.

Müzenin içerisinde ne var derseniz bir odada yukarıda bahsettiğim savaşın hikayesini anlatan bir kısa film izleniyor. Diğer kısımda ise o dönemden kalma işçi giysileri, tünelin kazılmasında kullanılan aletler, fotoğraflar vs sergilenmiş. Ayrıca görmek isterseniz tünelin çok az bir kısmı açık. Buradan çok duygulu anlar yaşayarak ayrıldık.

Tünelden sonra yine savaşı hatırlatan bir başka mekandaydık. Burası Bosna Savaşı'nda topa tutulan Milli Kütüphane binası. restorasyonu 18 yıl sürmüş, tarihi özelliğini kaybetse de çok güzel bir bina halini almış.  Bu tarihi bina Avusturya- Macaristan imparatorluğu döneminde yapılmış ve önce belediye ve mahkeme binası olarak kullanılmış. Daha sonra ise Milli Kütüphane olmuş. Bu bina Saraybosna'nın hafızası olarak bilinen bu kütüphanede pek çok matbu ve el yazması eser ne yazık ki yok olmuş.

Yukarıda gördüğünüz bina yaşlı bakımeviymiş, ne hale gelmiş savaş döneminde ve ibretlik olarak duruyor..

Başçarşı'nın sembolü Sebil

.

Başçarşı (Sebil-Bedesten-Başçarşı Camii

Bu hüzünlü manzaralardan sonra eski bir Osmanlı çarşısı olan Başçarşı'ya gittik. Başçarşı Sarajevo’nun merkezinde her türlü alışveriş malzemesini bulabileceğiniz büyük ve turistik bir çarşı. İzmir’deki Kemeraltı’na benziyor. Burada bulunan Sebil Başçarşı’nın ve Sarajevo’nun bir sembolü gibi. Bu sebil 1891 tarihinde yapılmış. Burada bulunan Başçarşı Camii çarşının kalbi konumunda. Bu arada Başçarşı adlandırmasının da Türkçe olmasına dikkatinizi çekmek isterim, Osmanlı izlerini çarşıda ve şehirde belirgin şekilde görebiliyoruz.

Başçarşı-Bakırcılar Çarşısı

Gazi Hüsrev Camii ve Saat Kulesi

Daha sonra gazi Hüsrev Camii'ni ziyaret ettik. Caminin bahçesinde medrese, türbe de bulunmakta. Hemen yanında ise Saat Kulesi var. 

Müzej Sarajeva

1914’te Latin Köprüsü'nde Avusturya veliahtı Franz Ferdinand'ın öldürüldüğü yer müze haline getirilmiş.

Taşlıhan

Gazi Hüsrev Begov Bedesteni

İçinde tıpkı Kemeralt'ındaki Kızlarağası Hanı gibi hediyelik eşyaların, bakır cezvelerin şal ve fular türü aksesuarların satıldığı bir çarşı.

Başçarşı civarında yer alan bu cadde oldukça işlek.

Yukarıda gördüğünüz cadde üzerinde yer alan bu dondurmacıyı çok methettiler, en iyi yerel dondurma yapılan yer dediler, biz de denedik. Güzeldi ama çok da akılda kalıcı bir lezzet değildi.Fotoğrafın arka planında gördüğünüz DM isimli mağazayı da rehberimiz ucuz Alman kozmetik ürünlerini bulabileceğimiz bir yer olarak önerdi.

Katolik Katedrali

Kanlı Pazar

Bosna Savaşı sırasında 67 kişinin bomba ile öldürüldüğü yer, bu alan camlı bir bölmeye alınmış. Burası şimdi sürekli pazar olarak kullanılıyor. Hemen karşısında kuru et satılan bir pasaj var.1 kilo kuru et 15-20 euro. Ben kuru etteki is kokusundan dolayı tadını pek sevemedim, pastırmayı tercih ederim :)

Gezimizin devamında şehitlik, sarı tabya ve Bosna yemekleri var onları da size bir sonraki yazıda anlatacağım...